Σε αντίθεση με την ανάπτυξη που παρουσιάζει στην Ευρώπη, το ηλεκτρονικό εμπόριο στην Ελλάδα παραμένει σε χαμηλά επίπεδα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Είναι αλήθεια πως η διείσδυση του ηλεκτρονικού εμπορίου στην Ελλάδα καθυστέρησε σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, κάτι που καταδεικνύει και η πρόσφατη έρευνα της Eurostat, αναφέροντας πως μόλις το 1% των εσόδων των ελληνικών εμπορικών επιχειρήσεων προέρχεται από τις ηλεκτρονικές πωλήσεις, όταν ο αντίστοιχος ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι περίπου στο 17%. Oι Έλληνες online καταναλωτές εξακολουθούν να διακατέχονται από αίσθημα ανασφάλειας αναφορικά με τις ηλεκτρονικές πληρωμές και τις μεταφορές των προϊόντων. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε το γεγονός, ότι η αντικαταβολή (cash-on-delivery) είναι η δημοφιλέστερη μέθοδος πληρωμής, με ποσοστό που ξεπερνάει το 70% των online πληρωμών.
Να σημειωθεί πως οι καταναλωτές των κρατών της Δυτικής Ευρώπης έχουν συνηθίσει στις αγορές προϊόντων από απόσταση (μέσω καταλόγων) εδώ και πολλά χρόνια. Επιπρόσθετα, η Ελλάδα μέχρι και λίγα χρόνια πριν, δεν είχε δώσει την απαιτούμενη βαρύτητα στο eCommerce και το Ηλεκτρονικό Επιχειρείν εν γένει, που θα είχε ως αποτέλεσμα την ακόμα μεγαλύτερη αποδοχή και διείσδυσή του (π.χ. με παροχή οικονομικών/φορολογικών κινήτρων στις επιχειρήσεις, αξιοποίηση σε μεγαλύτερο βαθμό του eGovernment, συνεχή ενημέρωση πολιτών, καταναλωτών και επαγγελματιών κ.ά.). Για του λόγου το αληθές, μέχρι τον Ιούλιο του 2012, που ιδρύθηκε ο Ελληνικός Σύνδεσμος Ηλεκτρονικού Εμπορίου, δεν υπήρχε καν θεσμική εκπροσώπηση του ηλεκτρονικού εμπορίου στη χώρα μας, ώστε το eCommerce να αποκτήσει φωνή τόσο εντός συνόρων όσο και εκτός αυτών.
Ωστόσο, το σκηνικό έχει αρχίζει να αλλάζει και το ελληνικό eCommerce κινείται με έντονους ρυθμούς. Ο Έλληνας online καταναλωτής δείχνει αρκετά μεγάλη εμπιστοσύνη στις διαδικτυακές αγορές, όπως μας δείχνουν οι έρευνες που πραγματοποιεί το ELTRUN, το Εργαστήριο Ηλεκτρονικού Εμπορίου του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών. Παράλληλα, το ελληνικό eCommerce «τρέχει» για 5η συνεχόμενη χρονιά με μέσο ρυθμό ανάπτυξης κοντά στο 20%, ποσοστό που μας κατατάσσει στην πέμπτη θέση των κρατών με τους μεγαλύτερους ρυθμούς.
Είναι βάσιμοι οι φόβοι των καταναλωτών για την ασφάλεια των ηλεκτρονικών συναλλαγών;
Όπως σας είπα, ο Έλληνας καταναλωτής, παρουσιάζει δυσπιστία στις ηλεκτρονικές πληρωμές, στη μεταφορά των προϊόντων, καθώς και στο νομικό πλαίσιο (κατά πόσο αυτό είναι ικανό να προστατέψει τον καταναλωτή σε θέματα επίλυσης διαφορών), κάτι που αποτυπώνεται και στις έρευνες της Eurostat που τον παρουσιάζει, στην τρίτη χαμηλότερη θέση στην Ε.Ε. με κριτήριο τον βαθμό εμπιστοσύνης του στις εξ αποστάσεως συμβάσεις. Ωστόσο, δεν είναι βάσιμοι οι φόβοι αφού οι ηλεκτρονικές συναλλαγές είναι ασφαλείς και εξασφαλισμένες, ενώ ως χώρα εφαρμόζουμε το ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο προστασίας.
Η συντριπτική πλειοψηφία των ηλεκτρονικών εγχρήματων συναλλαγών πραγματοποιείται μέσα από το κρυπτογραφημένο περιβάλλον της τράπεζας ή του χρηματοπιστωτικού ιδρύματος με το οποίο συνεργάζεται το εκάστοτε eshop, ενώ παράλληλα τα ίδια τα καταστήματα επενδύουν συνεχώς και σημαντικά στην εξέλιξη των συστημάτων ασφαλείας τους. Για να ενισχύσει όμως ακόμα περισσότερο το αίσθημα ασφάλειας και εμπιστοσύνης των καταναλωτών, ο GR.EC.A. θα λανσάρει στην ελληνική αγορά, το Σήμα Αξιοπιστίας στα ελληνικά eShops, όπου θα ελέγχει, θα αξιολογεί και θα πιστοποιεί τα ηλεκτρονικά καταστήματα σε θέματα ασφαλείας, νομικής φύσεως, Κώδικα Δεοντολογίας, κ.τ.λ.
Υπάρχει προοπτική για μεγαλύτερη ανάπτυξη του κλάδου σας ή θεωρείτε ότι «έπιασε ταβάνι»; Τι μπορεί να δώσει μεγαλύτερη ώθηση και ποιες ενέργειες αναλαμβάνει ο GR.E.C.A;
Τα περιθώρια ανάπτυξης είναι πραγματικά πολύ μεγάλα, και ας μην ακουστεί αυτό παράλογο. Και αναφέρομαι τόσο σε εγχώριο, όσο, και κυρίως σε αυτό, σε διεθνές επίπεδο. Στη Γερμανία και στις σκανδιναβικές χώρες, το ποσοστό των χρηστών του Internet που είναι και eShoppers ξεπερνά το 70%, ποσοστό που είναι διπλάσιο σε σχέση με το δικό μας. Παράλληλα, έχει ξεκινήσει μια τάση από τους Έλληνες καταναλωτές να ψωνίζουν από τα ελληνικά eshops, και όχι από τα eshops του εξωτερικού, όπως έκαναν παλαιότερα. Ήδη, το 25% – 75% υπέρ της προτίμησης των eshops του εξωτερικού πριν από μια πενταετία, έχει γίνει 65%-35% υπέρ των ελληνικών eshops, αν και απέχουμε πολύ από το 90% που έχουν τα eshops στις χώρες τους, στις μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες (Γερμανία, Γαλλία, κ.τ.λ.). Και δεν σταματά εκεί.
Από τη στιγμή που η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι μια αγορά 330 εκατομμυρίων online καταναλωτών που κάνουν περισσότερα από 400 δισ. ευρώ τζίρο, θεωρούμε ότι εκεί θα πρέπει να στοχεύσουν τα ελληνικά eShops, για να διεκδικήσουν ένα κομμάτι αυτής της τεράστιας πίτας. Έτσι, ο GR.EC.A., από πλευράς του, για να συνδράμει όσο το δυνατόν περισσότερο σε αυτήν την προσπάθεια εξωστρέφειας, έχει ολοκληρώσει τη μελέτη απαιτήσεων για τη δημιουργία του πρώτου cluster για το διασυνοριακό εμπόριο, ενώ η συμβουλευτική ομάδα του Συνδέσμου, έχει καταθέσει ένα μεγάλο αριθμό αναπτυξιακών προτάσεων στο Επιχειρησιακό Πρόγραμμα «Ανταγωνιστικότητα ? Επιχειρηματικότητα 2014-2020» με κεντρικό αναπτυξιακό στόχο τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και της εξωστρέφειας των ελληνικών επιχειρήσεων.
Αγορά
Τι περιμένετε για την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς; Πώς θεωρείτε ότι θα κινηθούν οι ηλεκτρονικές πωλήσεις;
Όλες οι πρόσφατες έρευνες καταδεικνύουν πως το ελληνικό ηλεκτρονικό εμπόριο βρίσκεται σε διαρκή ανάπτυξη και ανοδική τροχιά. Έτσι και την εορταστική περίοδο των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς αναμένουμε αύξηση σε τζίρο, χωρίς όμως να μπορούμε να κάνουμε ακριβή εκτίμηση για το ποσοστό αυτής. Ωστόσο, μία ισχυρή ένδειξη προκύπτει από τα πρόσφατα αποτελέσματα της Εβδομάδας Ηλεκτρονικού Εμπορίου που διοργάνωσε ο GR.EC.A., πριν από μερικές ημέρες, όπου η αποδοχή από τους Έλληνες online καταναλωτές ήταν άκρως θετική. Σύμφωνα, μάλιστα, με στοιχεία που συγκέντρωσε ο Σύνδεσμος, ο τζίρος αυξήθηκε κατά 49,7% σε σχέση με την αντίστοιχη εβδομάδα του 2014 και 34% σε σύγκριση με την προηγούμενη ημερολογιακά εβδομάδα.
