Ο εξαγωγικός κλάδος, συμπεριλαμβανομένων των τουριστικών υπηρεσιών, ήταν αυτός που κατεξοχήν στήριξε την οικονομία και την απασχόληση στη χώρα μας στα χρόνια της κρίσης.
Από το 2009 έως το 2014, οι εξαγωγές αγαθών και υπηρεσιών αυξήθηκαν κατά 13 δισ. περίπου, ή ποσοστό 28,7%, ενώ την αντίστοιχη περίοδο το ΑΕΠ συρρικνώθηκε σωρευτικά περισσότερο από 25%. Ακόμη και το 2015, παρά την επιβολή των capital controls, οι εξαγωγές αγαθών αυξήθηκαν κατά 8%.
Ο όμιλος Eurobank, που ήδη από το 2009 είχε θέσει στον δημόσιο διάλογο για την οικονομία την έννοια της «εξωστρέφειας», υιοθέτησε στρατηγική ενεργούς στήριξης της υγιούς ελληνικής επιχειρηματικότητας για διεύρυνση της παρουσίας της στις παγκόσμιες αγορές. Στο πλαίσιο αυτό έχει αναλάβει πρωτοβουλίες μεγάλης κλίμακας, τόσο στο θεσμικό πεδίο όσο και στο σκέλος των χρηματοδοτήσεων.
Η χρηματοδότηση του συναλλακτικού κυκλώματος επιχειρήσεων για την προετοιμασία του τελικού προϊόντος ήταν ζήτημα επιβίωσης για τις επιχειρήσεις σε όλα τα χρόνια της οικονομικής κρίσης. Η Eurobank την περίοδο 2009-2015 έχει χρηματοδοτήσει με 4,5 δισ. ευρώ περίπου 1.200 μεγάλες και μεσαίες επιχειρήσεις. Αντίθετα με τη γενική εντύπωση που έχει καλλιεργηθεί, αναζητάμε διαρκώς βιώσιμα σχέδια εξωστρεφών επιχειρήσεων για να τα υποστηρίξουμε. Ταυτόχρονα συνεχίζουμε τη χρηματοδότηση εξαγωγικών επιχειρήσεων, μέσω Export Factoring και Trade Finance Facility, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ενώ συμμετέχουμε στο πρόγραμμα «Εξωστρέφεια», σε συνεργασία με τον ΟΑΕΠ.
Στο θεσμικό σκέλος, ο κεντρικός άξονας των πρωτοβουλιών της Τράπεζας είναι το πρόγραμμα GO, ένα ολοκληρωμένο πρόγραμμα επιχειρηματικών συναντήσεων, το οποίο για πρώτη φορά συγκέντρωσε κάτω από την ίδια ομπρέλα τούς τρεις μεγαλύτερους εξαγωγικούς φορείς της χώρας, τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Εξαγωγέων (ΠΣΕ), τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Βορείου Ελλάδος (ΣΕΒΕ) και τον Σύνδεσμο Εξαγωγέων Κρήτης (ΣΕΚ), υπό την αιγίδα του υπουργείου Εξωτερικών και με την υποστήριξη των μεγαλύτερων διμερών εμπορικών επιμελητηρίων. Μέχρι σήμερα, στο πλαίσιο του Go International, έχουν ολοκληρωθεί με επιτυχία πέντε επιχειρηματικές αποστολές στο εξωτερικό (Ρουμανία 2010, Κύπρος 2011, Σερβία 2011, Ρουμανία 2012, Ρωσία 2013), στις οποίες πραγματοποιήθηκαν περισσότερες από 4.000 απευθείας επιχειρηματικές συναντήσεις, μεταξύ 350 ελληνικών και 600 ξένων επιχειρήσεων (εκπροσώπων χονδρεμπορίου, διανομέων και αγοραστών αλυσίδων λιανικής πώλησης, πολυκαταστημάτων, κ.ά.). Το Go in Athens είναι η «μετεξέλιξη» αυτού του σχεδίου, προσαρμοσμένη στις τρέχουσες συνθήκες.
Στο σημερινό, ραγδαία μεταβαλλόμενο οικονομικό τοπίο, για μέγιστη αποδοτικότητα, έπρεπε να αγκαλιάσουμε όσο γίνεται περισσότερους Ελληνες εξαγωγείς. Το επιδιώξαμε και το επιτύχαμε με τη μετάκληση κορυφαίων διεθνών αγοραστών στην Αθήνα, φέρνοντας σε επαφή τις ελληνικές επιχειρήσεις εδώ, στην έδρα τους, με ισχυρούς διεθνείς χονδρεμπορικούς οίκους, στον νευραλγικό για την ελληνική οικονομία και τις εξαγωγές κλάδο των τροφίμων και ποτών. Η επαφή αυτή είναι κρίσιμη γιατί δεν έχουν όλες οι ελληνικές εξαγωγικές εταιρείες το μέγεθος αλλά ούτε και τα μέσα για να φτάσουν απευθείας στα μεγάλα διεθνή δίκτυα λιανικής, ενώ στις παγκόσμιες αγορές οι μεγάλοι αγοραστές χονδρικής είναι ο βασικός κρίκος μεταξύ παραγωγού και τελικού πωλητή.
Παράλληλα, η Eurobank διοργανώνει ενημερωτικές ημερίδες με θέμα «Ολοκληρωμένες λύσεις για την υποστήριξη του διεθνούς εμπορίου» σε κομβικά σημεία της Ελλάδας, ενώ έχει θέσει στη διάθεση των εξαγωγέων τη μεγαλύτερη διαδικτυακή ηλεκτρονική πύλη εξαγωγών Exportgate.gr, ένα εργαλείο μοναδικό στη χώρα μας ως προς την αποτελεσματικότητα και την εμβέλειά του για την επιχειρηματική δικτύωση εταιρειών σε παγκόσμιο επίπεδο.
Ενα κρίσιμο ζήτημα για την παρουσία των ελληνικών επιχειρήσεων στις διεθνείς αγορές είναι το μικρό, σήμερα, μέσο μέγεθός τους. Το τραπεζικό σύστημα είναι ο βασικός πιστωτής βιώσιμων αλλά προβληματικών εταιρειών. Με αυτό το δεδομένο, έχει ευθύνη και υποχρέωση, στο πλαίσιο μιας εθνικής στρατηγικής για την ανταγωνιστικότητα και την αναδιάρθρωση της οικονομίας, να ενθαρρύνει ενεργά τη δημιουργία μεγαλύτερων και ισχυρότερων ελληνικών επιχειρήσεων. Στις διεθνείς αγορές η κλίμακα της παραγωγής έχει καίρια σημασία. Μόνο επιχειρήσεις που διαθέτουν το αναγκαίο κρίσιμο μέγεθος μπορούν να βρουν τη θέση τους στις παγκόσμιες ανταγωνιστικές αγορές αγαθών και υπηρεσιών. Στο πλαίσιο αυτό, η Eurobank θα υποστηρίξει, με συμβουλευτικές υπηρεσίες και χρηματοδότηση, εξαγωγικές επιχειρήσεις που εξετάζουν συγχωνεύσεις ή εξαγορές εταιρειών του κλάδου τους που αντιμετωπίζουν προβλήματα, λόγω μη εξυπηρετούμενων δανείων.
* Ο κ. Κώστας Βασιλείου είναι γενικός διευθυντής, επικεφαλής Τραπεζικής Επιχειρήσεων και Επενδυτικής Τραπεζικής Ομίλου Eurobank.
