Πώς βλέπουν την πορεία της εγχώριας αγοράς μέσα στο 2016 γνωστοί παράγοντες από πέντε κλάδους. Οι εκτιμήσεις για την ζήτηση. Πώς επέδρασαν οι κεφαλαιακοί ελέγχοι. Οι προοπτικές ανάπτυξης. To ενδεχόμενο συγχωνεύσεων και εξαγορών.

Με έντονο σκεπτικισμό η πλειονότητα των επιχειρήσεων ετοιμάζεται να υποδεχτεί το 2016, καθώς η τρέχουσα οικονομική κατάσταση χαρακτηρίζεται από χαμηλή ζήτηση και έντονη αβεβαιότητα. Παρόλα αυτά, πολλοί είναι οι παράγοντες της αγοράς που ελπίζουν πως μέσα στο 2016 -και ιδιαίτερα από το καλοκαίρι και μετά- η οικονομία θα μπορούσε να αρχίσει να γυρίζει προς τα πάνω.

«Είναι τόσο χαμηλά τα επίπεδα της τρέχουσας ζήτησης σε πολλούς κλάδους και ιδίως σε εκείνους που σχετίζονται με την οικοδομή και τα διαρκή καταναλωτικά προϊόντα, όπου μια απλή μείωση της οικονομικής αβεβαιότητας θα μπορούσε να βελτιώσει ως ένα βαθμό την κατάσταση» δηλώνει στο Euro2day.gr διευθύνων σύμβουλος εισηγμένης εταιρείας συμπληρώνοντας: «Όλα δείχνουν πως το 2016 θα είναι μια ακόμη δύσκολη χρονιά. Άλλωστε, η επίσημη πρόβλεψη αναφέρεται σε αρνητικό ΑΕΠ και επιπλέον οι αυξημένοι φόροι και οι μειωμένες συντάξεις θα έχουν ως αποτέλεσμα να περιορίσουν ακόμη περισσότερο το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και τα κέρδη των περισσότερων επιχειρήσεων που απευθύνονται στη διεθνή αγορά».

Λιανικό εμπόριο: Σύμφωνα με τον κ. Αντώνη Ζαΐρη, γενικό διευθυντή του ΣΕΛΠΕ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Λιανικής Πωλήσεως Ελλάδος), «τα capital controls επηρέασαν αναμφίβολα τη ροή της εφοδιαστικής αλυσίδας και την προμήθεια πολλών εμπορευμάτων ιδιαίτερα στο κομμάτι των τροφίμων, αλλά συνολικά στην αγορά του λιανεμπορίου, υπήρξε μία αύξηση στον όγκο των πωλήσεων της τάξεως του 3% έως 4%, με ενδιάμεσες διακυμάνσεις.

Αυτό οφείλεται σε δύο λόγους: Πρώτον, στο ότι μέρος του κόσμου άρχισε να διοχετεύει στην κατανάλωση χρήμα το οποίο είχε τοποθετημένο σε… θυρίδες και στρώματα. Και δεύτερον στη δημιουργία αντίληψης περί βραχυπρόθεσμου προγραμματισμού που άρχισε να χαρακτηρίζει την ελληνική οικογένεια, δηλαδή στο τι θα μπορέσουμε να καταναλώσουμε σήμερα γιατί μακροπρόθεσμα το πολιτικό περιβάλλον δεν εγγυάται την απαιτούμενη ασφάλεια και εμπιστοσύνη. Αυτό βέβαια, δεν έχει μακροπρόθεσμα αποτελέσματα και είναι ιδιαίτερα ανησυχητικό».

Σχετικά τώρα με τις προοπτικές για την πορεία της ζήτησης στο λιανικό εμπόριο μέσα στο 2016, ο κ. Ζαΐρης υποστηρίζει: «Έχω την εντύπωση πως αν υπάρξει σταθεροποίηση στο πολιτικό περιβάλλον, ο κόσμος θα αρχίσει να κάνει αγορές και έτσι θα κινηθεί η πραγματική οικονομία. Προϋπόθεση όλων αυτών είναι να υπάρξει το κατάλληλο πολιτικό κλίμα, το οποίο θα μας μεταδώσει την εμπιστοσύνη και τη βεβαιότητα. Πρέπει να ολοκληρώσουμε τη δημοσιονομική μας τακτοποίηση, να εμπνεύσουμε τις ξένες αγορές κεφαλαίου και χρήματος για να μπορούν οι τράπεζές μας να δανείζονται από εκεί και στη συνέχεια να διοχετεύσουν χρήμα στην πραγματική οικονομία, γεγονός που θα αναζωπυρώσει τη ζήτηση».

Πληροφορική: Σε ότι αφορά τις προοπτικές του κλάδου της πληροφορικής για την επόμενη χρονιά, ο κ. Γιάννης Μερτζάνης, διευθύνων σύμβουλος της Space Hellas υποστήριξε πως «από τη μια πλευρά, αναμένεται να είναι χαμηλότερα τα έσοδα των εταιρειών που απευθύνονται στο δημόσιο τομέα, τουλάχιστον για το πρώτο μισό του 2016. Και αυτό γιατί το δημόσιο δεν έχει προλάβει να προωθήσει νέα έργα, καθώς πέρυσι επικεντρώθηκε στην παραλαβή των προηγούμενων.

Από την άλλη πλευρά όμως, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι που έχουν αντιμετωπίσει με επιτυχία την οικονομική κρίση, συνεχίζουν -και θα συνεχίσουν μέσα στο 2016- τις επενδύσεις τους στον τομέα της πληροφορικής και της τεχνολογίας. Η ουσία είναι πως οι υγιείς εταιρείες του κλάδου που δίνουν έμφαση στις υπηρεσίες, θα καταφέρουν πιθανότατα να διατηρήσουν τις επιδόσεις τους».

Τσιμεντοβιομηχανία: Στην Ελλάδα, η ζήτηση έχει επιστρέψει στα επίπεδα των αρχών της δεκαετίας του 1960! Η εγχώρια δραστηριότητα είναι ζημιογόνος για τις εταιρείες, παρά το γεγονός ότι μεγάλο ποσοστό της παραγωγής κατευθύνεται στο εξωτερικό.

«Αυτή η τόσο χαμηλή εγχώρια κατανάλωση δεν μπορεί να διατηρηθεί μακροπρόθεσμα», δηλώνει χαρακτηριστικά ο διευθυντής επενδυτικών σχέσεων του Ομίλου ΤΙΤΑΝ κ. Τάκης Κανελλόπουλος,συμπληρώνοντας πως «μετά το αρχικό σοκ, έχει αρχίσει να παρατηρείται βελτίωση στον τομέα των δημοσίων έργων και αν υπάρξει κάποια σταθεροποίηση στην οικονομία, πολύ δύσκολα η ζήτηση για τσιμέντο θα μπορούσε να υποχωρήσει το 2016 σε χαμηλότερα επίπεδα από τα τρέχοντα».

Ασφαλιστικός κλάδος: Ο ασφαλιστικός κλάδος ευνοήθηκε κατά το πρώτο εξάμηνο του 2015 καθώς πολλοί Έλληνες επέλεξαν προϊόντα τύπου unit-linked προκειμένου να αντιμετωπίσουν τον κίνδυνο εξόδου της χώρας από τη ζώνη του ευρώ. Ωστόσο συγκαταλέγεται στις οικονομικές δραστηριότητες που επλήγησαν όσο λίγες από την εφαρμογή των capital controls.

Ενδεικτικό είναι το στοιχείο ότι ενώ η ασφαλιστική παραγωγή ήταν ανοδική στο πρώτο εξάμηνο, έκλεισε το δεκάμηνο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου με -4,9%. Ειδικότερα μάλιστα μέσα στον Οκτώβριο, ο κλάδος ζωής υποχώρησε κατά 18,1% σε σύγκριση με τον αντίστοιχο μήνα του 2014 και ο κλάδος ζημιών κατά 13,5%!

Κύκλοι της ασφαλιστικής αγοράς ελπίζουν πως μέσα στο 2016 η ασφαλιστική αγορά σταδιακά θα ομαλοποιηθεί, θεωρώντας ως πρώτο θετικό βήμα την αναμενόμενη δυνατότητα για διάθεση unit linked προϊόντων που τοποθετούνται σε ελληνικά περιουσιακά στοιχεία, αλλά και την -εδώ και δύο μήνες περίπου- δυνατότητα συνέχισης των προϊόντων unit linked εξωτερικού για συμβόλαια που είχαν συναφθεί πριν την ημερομηνία επιβολής των capital controls (28/6/2015).

Λόγω μάλιστα του ότι το πρώτο εξάμηνο του 2015 ήταν πολύ πιο δυνατό από το δεύτερο, ελπίζουν πως θα μπορούσε να παρουσιαστεί μια αναστροφή της πτωτικής τάσης από την αρχή του καλοκαιριού και μετά.

Από την πλευρά του, ο διευθύνων σύμβουλος της ασφαλιστικής εταιρείας Interlife κ. Γιάννης Βοτσαρίδηςδηλώνει στο Euro2day.gr: «Από 01/01/2016, όπως είναι γνωστό, τρέχει η οδηγία Solvency II που αφορά την κεφαλαιακή επάρκεια και τα αποθεματικά των ασφαλιστικών εταιριών. Το τοπίο δεν είναι ευοίωνο. Κάποιες εταιρίες θα συγχωνευτούν ή θα εξαγοραστούν, άλλες απλώς θα κλείσουν, και ορισμένες, ίσως ξένες εταιρίες μπορεί να εγκαταλείψουν τη χώρα μας.

Δυστυχώς η μέση καταναλωτική δύναμη του Έλληνα δεν αναμένεται να αυξηθεί και η πιστωτική ασφυξίαδεν πρόκειται να χαλαρώσει. Μεταξύ διαμεσολαβούντων πιστεύω ότι θα συνεχιστεί η ήδη η υπάρχουσα τάση συγχωνεύσεων μικρών και μεγάλων χαρτοφυλακίων, ώστε να επιτευχθούν οικονομίες κλίμακας, να μειωθούν οι δαπάνες κ.λπ. Πρόκειται, σίγουρα, για κάτι θετικό».

Τουρισμός: Σύμφωνα με υψηλόβαθμο στέλεχος της ΓΕΚΕ (ξενοδοχείο President), «αναμφίβολα είναι δύσκολο κάποιος να προχωρήσει σε προβλέψεις λόγω της γενικότερης αβεβαιότητας που επικρατεί. Είναι σημαντικό η χώρα να συνεχίσει να θεωρείται ασφαλής προορισμός. Αν δεν συμβεί κάποιο απρόβλεπτο γεγονός (π.χ. στο μέτωπο της τρομοκρατίας), έχουμε τις προϋποθέσεις να πάμε πολύ καλά και το 2016». Και συνεχίζοντας το ίδιο στέλεχος, συμπληρώνει: «Η Αττική παρουσιάζει ανοδική δυναμική ως τουριστικός προορισμός και φαίνεται πως υπάρχουν ολοένα και περισσότεροι τουρίστες που επιλέγουν την Αθήνα χωρίς απαραίτητα να τη συνδυάζουν με άλλον προορισμό. Επιπλέον, ο τουρισμός αποτελεί βασικό μοχλό για την ανάκαμψη της ελληνικής οικονομίας στην προσπάθειά της να ανακάμψει και όλοι πλέον έχουν συνειδητοποιήσει τη συμβολή του στην πορεία της χώρας.

Επίσης, κάτω από προϋποθέσεις, ο ελληνικός τουρισμός θα μπορούσε να ωφεληθεί λόγω της έντονης επιδείνωσης των σχέσεων μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας, μέσα από την αύξηση των Ρώσων τουριστών που θα επισκεφθούν την Ελλάδα».