Αυξημένη είναι η επίδραση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης (social media) και του κινητού τηλεφώνου στη διαδικασία αγορών στο λιανεμπόριο τροφίμων, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Προϊόντων (ΙΕΛΚΑ).

Η πρόσφατη ετήσια έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ, με δείγμα 2.000 ατόμων από όλη τη χώρα, αναδεικνύει τις σημαντικές αλλαγές από τις οποίες διέρχεται ο Έλληνας καταναλωτής καταγράφοντας τις αντιλήψεις του σε σημαντικά θέματα, γύρω από τις αγορές στα σουπερμάρκετ.

Μία από τις βασικές τάσεις που εξετάζει είναι η διείσδυση των ηλεκτρονικών αγορών στο λιανεμπόριο τροφίμων, αλλά και γενικότερα η επίδραση του διαδικτύου, των social media και των νέων τεχνολογιών στις αγορές προϊόντων σουπερμάρκετ.

Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν δύο τάσεις: η επίδραση που ήδη έχουν τα ψηφιακά μέσα στις αγορές από τα παραδοσιακά κανάλια των σουπερμάρκετ και οι προοπτικές ανάπτυξηςτου καναλιού των online πωλήσεων. Όσον αφορά την επίδραση επί των παραδοσιακών καναλιών πώλησης τροφίμων από την ανάπτυξη των νέων τεχνολογιών προκύπτει υπάρχει μία σημαντική κατηγορία καταναλωτών (περίπου 1 στους 4) η οποία επηρεάζεται είτε παθητικά, είτε ενεργητικά από τις διαθέσιμες πληροφορίες online. Συγκεκριμένα, το 24% των καταναλωτών δηλώνουν ότι αναζητούν ενεργητικά πληροφορίες για τιμές στο διαδίκτυο πριν πραγματοποιήσουν τις αγορές τους στο παραδοσιακό κανάλι, ενώ το 23% είναι σταθερά δέκτης της κύριας πληροφόρησης του από ηλεκτρονικά μέσα, το 18% μέσω των social media και το 5% μέσω του κινητού του τηλεφώνου.

Όσον αφορά τις αγορές on-line το 16% των αγοραστών σουπερμάρκετ δηλώνουν ότι το 2015 αγόρασαν μέσω διαδικτύου κάποιο προϊόν το οποίο πριν αγόραζαν σε σουπερμάρκετ. Τα προϊόντα που προτιμούν να αγοράζουν μέσω ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ περιλαμβάνουν κυρίως προϊόντα εκτός της κατηγορίας των τροφίμων όπως προϊόντα προσωπικής υγιεινής, απορρυπαντικά, καθαριστικά για το σπίτι, βρεφικά προϊόντα, είδη για κατοικίδια, είδη σπιτιού και δευτερευόντως αναψυκτικά, καφέδες και συσκευασμένα τρόφιμα.

Ποσοστό 24% δηλώνουν ότι το 2016 θα αγοράσει μέσω διαδικτύου κάποιο προϊόν που πριν αγόραζε σε καταστήματα σουπερμάρκετ. Από αυτό το στοιχείο φαίνεται και η δυναμική ανάπτυξης που έχει το συγκεκριμένο κανάλι πώλησης, καθώς υπάρχει μία αξιόλογη ομάδα καταναλωτών (1 στους 4 καταναλωτές) η οποία αποτελεί την βάση για την μελλοντική ανάπτυξη του.

Το προφίλ αυτών των καταναλωτών είναι κυρίως νέοι οικογενειάρχες με μικρά παιδιά, νεαρά ζευγάρια ή εργένηδες που ζουν στα αστικά κέντρα, φανατικοί των ηλεκτρονικών μέσων και φανατικοί e-shoppers, καθώς και κυνηγοί προσφορών και εκπτώσεων. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στο ότι προς το παρόν τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ στην Ελλάδα εξυπηρετούν μόνο μεγάλα αστικά κέντρα και λιγότερο την επαρχία.

Τέλος, η συνδυαστική στατιστική ανάλυση των αποτελεσμάτων των ερευνών του ΙΕΛΚΑ δείχνει, παρότι σε πολύ χαμηλά ποσοστά, μία σαφέστατα αυξητική τάση των σταθερών/συστηματικών (μη περιστασιακών) αγοραστών προϊόντων σουπερμάρκετ μέσω διαδικτύου. Σύμφωνα με την ανάλυση το ποσοστό αυτών των αγοραστών αυξήθηκε από 3% σε 4% την 3ετία 2013-2015 και αναμένεται να ξεπεράσει το 5% ως το 2017. Βέβαια τα ποσοστά αυτά είναι χαμηλά δεδομένου ότι πλέον το 30% του ενεργού πληθυσμού στην Ελλάδα αγοράζει on-line προϊόντα. Σε κάθε περίπτωση τα μερίδια των online πωλήσεων παραμένουν αρκετά χαμηλότερα και από αυτά τα ποσοστά, καθώςκαι αυτοί οι καταναλωτές που είναι on-line αγοραστές εξακολουθούν να αγοράζουν μεγάλο μέρος της αξίας των αγορών τους από το παραδοσιακό κανάλι.

Σημειώνεται ότι διεθνώς το ηλεκτρονικό εμπόριο για τα είδη σουπερμάρκετ, παρότι διατηρεί χαμηλά μερίδια αγοράς παρουσιάζει αξιόλογη ανάπτυξη τα τελευταία χρόνια και οι εκτιμήσεις για την παγκόσμια αγορά των ηλεκτρονικών σουπερμάρκετ αναφέρουν ότι θα αναπτυχθεί από 36 δισ. δολ. το 2014 σε 100 δισ. δολ. ως το 2018.