Εκτός των τεραστίων θεμάτων που αντιμετωπίζει κάθε επιχείρηση, όπως ο ανταγωνισμός, η διαχείριση προβλημάτων πελατών, ο επιχειρησιακός σχεδιασμός, θέματα ρευστότητας, δανεισμού κλπ, η οικογενειακή επιχείρηση έχει να αντιμετωπίσει και τις λεπτές ισορροπίες που δημιουργούνται κατά την συνύπαρξη των μελών της οικογένειας μέσα στην ιεραρχική λειτουργική δομή αυτής.

Άρα ζητούμενο είναι να διασφαλισθεί η συνέχεια της επιχείρησης, μέσω ανάπτυξης της αφοσίωσης των μελών της Οικογένειας προς την Επιχείρηση και να σχεδιασθεί το πλάνο ανάπτυξης των νέων μελών, έτσι ώστε να εναρμονίζει εταιρικές και οικογενειακές αξίες της επιχείρησης με συστηματικό τρόπο και να εξασφαλίζει την ανάπτυξη νέων ηγετών. (Μπορείτε να ακούσετε σχετική συνέντευξη του Διευθύνοντος Συμβούλου της AQS στην Ελληνική Ραδιοφωνία κάνοντας κλικ εδώ).

Υπάρχουν πολύ σοβαρά ζητήματα που πρέπει να εξετασθούν όπως:

• Αξίζει τον κόπο να έχει συνέχεια στην επόμενη γενιά η επιχείρηση μου ή μήπως πρέπει να πουληθεί;
• Πόσο αξίζει η επιχείρηση μου;
• Το οικογενειακό όραμα και το όραμα της επιχείρησης μου, μήπως είναι ασυμβίβαστα;
• Πώς πρέπει να ετοιμασθεί ένα πλάνο διαδοχής με στόχο την οικογενειακή σύμπνοια, αλλά και την πρόοδο της επιχείρησης και πώς γίνεται η σταδιακή μεταβίβαση αρμοδιοτήτων;
• Πώς ανακοινώνεται ένα πλάνο διαδοχής;
• Πώς προετοιμάζονται μέλη της οικογένειας για τους νέους ρόλους που θα αναλάβουν;
• Πώς ετοιμάζεται το στελεχιακό δυναμικό της νέας γενιάς;
• Πώς μπορώ να ενισχύσω την συμμετοχή όλων των μελών οικογένειας;
• Πώς επιλύονται οι διαμάχες μεταξύ των μελών της επιχείρησης σε θέματα που αφορούν την επιχείρηση;
• Πώς επιλύονται θέματα συγκρούσεων, προσωπικών στρατηγικών και στρατηγικών της επιχείρησης;
• Ποιοι συμμετέχουν και με ποια διαδικασία λειτουργεί το διοικητικό συμβούλιο της εταιρείας;
• Η αξία του οργανογράμματος.
• Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή των διαδικασιών κλειδί για την αρμονική συνύπαρξη και αποφυγή συγκρούσεων.
• Πώς διαχειρίζεται η εσωτερική επικοινωνία σε μια εταιρεία που αναπτύσσεται;
• Πώς σχεδιάζεται και τι περιλαμβάνει ο Στρατηγικός Σχεδιασμός της εταιρείας;
• Πώς διαμορφώνεται το καλό εργασιακό κλίμα;
• Τι πρέπει να περιλαμβάνει ένα σύστημα προσλήψεων, αξιολόγησης και ανταμοιβών / κινήτρων;
• Ποια βασικά οικονομικά μεγέθη πρέπει να παρακολουθούνται;
• Πώς αξιοποιούνται οι νέες τεχνολογίες και εργαλεία και τι πρέπει να προσεχθεί κατά την εγκατάσταση ενός Πληροφοριακού Συστήματος;

Πόσο αξίζει η επιχείρησή μου;

Για κάθε ενδιαφερόμενο (επενδυτή, ιδιοκτήτη, τράπεζα, κλπ) η αποτίμηση της αξίας μιας επιχείρησης είναι μία σημαντική στιγμή, καθώς ο επιχειρηματίας μαθαίνει την πραγματική αξία της επιχείρησης του και είναι σε θέση να σχεδιάσει το μέλλον και να πάρει τις σωστές αποφάσεις πολύ πριν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Θα πρέπει κανείς να έχει πάντα στο μυαλό του ότι η κατάλληλη αξιολόγηση απαιτεί χρόνο. Επίσης ποτέ δύο αξιολογήσεις δεν ταυτίζονται.

Συνήθεις μύθοι

• Σχετικά με το θέμα έχουν αναπτυχθεί ορισμένες παρανοήσεις για την αποτίμηση της αξίας της επιχείρησης.
• Ένας επιχειρηματίας χρειάζεται να αποτιμήσει την επιχείρηση του όταν πρόκειται να την πουλήσει.
• Τα κέρδη μίας επιχείρησης προσδιορίζουν την αξία της.
• Μία εταιρεία όπως η δική του έχει αποτιμηθεί ένα ποσό Χ, άρα και η δική μου αξίζει την ίδια τιμή.
• Ο πιο λογικός τρόπος υπολογισμού είναι να πολλαπλασιάσουμε τα κέρδη επί 5.
• Μόνον εταιρείες που έχουν κέρδη έχουν κάποια αξία.

Σχετικά με τους παραπάνω μύθους παρατηρούμε τα εξής:

α. Η γνώση της αξίας της επιχείρησης μπορεί να βοηθήσει τον επιχειρηματία να προσδιορίσει καλύτερα το timing της εξόδου του από αυτήν και εν πάση περιπτώσει καθορίζει και τις σχετικές αποφάσεις και αποτελεί τη βάση συνεννόησης με τους συνεταίρους της επιχείρησης.

β. Τα κέρδη προσδιορίζουν την αξία. Όπως είναι γνωστό όλοι οι επιχειρηματίες κατά κανόνα προσπαθούν να μειώσουν τα εμφανιζόμενα κέρδη για λόγους φορολογίας. Για παράδειγμα αν πάρουμε μια επιχείρηση όπου η Διοίκηση αμείβεται με πολύ υψηλούς μισθούς ή αγοράζει ακριβά αυτοκίνητα με leasing, αυτά εκπίπτουν μεν από τα έξοδα, αλλά τελικά αποτελούν μια απόδοση του κεφαλαίου του για τον επιχειρηματία.

γ. Σύγκριση με άλλες εταιρείες. Ποτέ δύο επιχειρήσεις δεν είναι ίδιες. Η τοποθεσία, οι εγκαταστάσεις, η εφοδιαστική αλυσίδα, η οργάνωση, η φιλοσοφία του management, σίγουρα θα διαφέρουν και επηρεάζουν την τελική αξιολόγηση.

δ. Το πενταπλάσιο των κερδών. Η αποτίμηση αυτή έχει βασιστεί στην άποψη ότι ο νέος επιχειρηματίας προσδοκά να εισπράξει τα χρήματά του σε 5 χρόνια.

Επ’ αυτού πρέπει να παρατηρήσουμε τα εξής:

• Μια επιχείρηση αξίζει όσο οι χρηματοροές που επιτυγχάνει
• Οι χρηματοροές που επιτυγχάνει σήμερα, αξίζουν περισσότερο από ότι οι χρηματοροές που επιτυγχάνονται στο μέλλον.
• Πρέπει να αναγνωριστεί ο κίνδυνος επίτευξης των μελλοντικών χρηματοροών.
• Οι τιμές παρόμοιων επιχειρήσεων πρέπει να προσαρμοσθούν με βάση τα θετικά και αρνητικά όπου απαιτείται με βάση τα όσα προαναφέρθηκαν.

ε. Οι επιχειρήσεις που έχουν ζημιές δεν έχουν αξία. Το επιχείρημα δεν ευσταθεί γιατί κάθε επιχείρηση στα αρχικά της στάδια μπορεί να μην είναι κερδοφόρος. Σκεφθείτε ότι μεγάλοι κολοσσοί όπως η Amazon.com, ήταν επί πολλά έτη ζημιογόνοι. Άλλωστε ιδιαίτερα στις μικρές επιχειρήσεις, πολλοί ιδιοκτήτες έχουν την τάση να μεταφέρουν προσωπικά τους έξοδα στην επιχείρηση και να εμφανίζονται έτσι ζημιογόνες, ενώ στην πραγματικότητα έχουν πραγματοποιήσει θετικές χρηματοροές. Επομένως το ζητούμενο είναι ο επιχειρηματίας να μπορέσει να αποδείξει ότι η επιχείρηση θα έχει θετικές χρηματοροές στο μέλλον.

Μέθοδοι αποτίμησης

Οι κυριότερες έγκυρες μέθοδοι αποτίμησης της αξίας μίας επιχείρησης είναι οι ακόλουθες:

• Μέθοδος Προεξόφλησης Ταμειακών Ροών
• Μέθοδος Αναπροσαρμοσμένης Καθαρής Θέσης
• Μέθοδοι Δεικτών Κεφαλαιαγοράς
• Μέθοδοι Συγκρίσιμων Αγοραπωλησιών

Τα παραπάνω ζητήματα αναλύονται στο σεμινάριο που διοργανώνει η Abpm «Από την Οικογενειακή στην Οργανωμένη Επιχείρηση» που θα υλοποιηθεί στις 25 Νοεμβρίου στηΘεσσαλονίκη και στις 2 Δεκεμβρίου στην Αθήνα.

Περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε εδώ.