Από την Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων του Στόχου «Ευρωπαϊκή Εδαφική Συνεργασία» έχουν δημοσιευτεί στοιχεία για την 1η πρόσκληση υποβολής προτάσεων στο πλαίσιο του προγράμματος «Balkan-Mediterranean Programme 2014-2020». Το «Balkan-Mediterranean Programme 2014-2020» είναι ένα νέο πρόγραμμα διακρατικής συνεργασίας, που απορρέει από τη διάσπαση του προγράμματος «South East 2007-2013» καθώς και από την ισχυρή θέληση των συμμετεχουσών χωρών του προγράμματος «Balkan-Mediterranean» για την προώθηση της συνεργασίας στην περιοχή. Στο πρόγραμμα συμμετέχουν πέντε χώρες: τρία κράτη-μέλη της Ε.Ε. (Βουλγαρία, Κύπρος και Ελλάδα) και δύο υποψήφιες προς ένταξη στην Ε.Ε. χώρες, η Αλβανία και η Πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας.

Στόχοι προγράμματος

Οπως αναφέρεται στο δημοσιευμένο σχέδιο πρόσκλησης, ο γενικός στόχος του προγράμματος BalkanMed είναι η προώθηση ολοκληρωμένης εδαφικής ανάπτυξης και συνεργασίας για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και αειφορίας της επιλέξιμης περιοχής.

Ο γενικός στόχος του προγράμματος BalkanMed θα υλοποιηθεί μέσω των δύο προτεραιοτήτων:

Αξονας Προτεραιότητας 1: Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία

Αξονας Προτεραιότητας 2: Περιβάλλον, οι οποίες αναλύονται ως ακολούθως:

Αξονας Προτεραιότητας 1: Επιχειρηματικότητα & Καινοτομία: Εξασφαλίζει μια ολοκληρωμένη, δομημένη και περιεκτική προσέγγιση για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του θέματος του διαχωρισμού/τμηματοποίησης των αγορών (fragmentation of markets) και της ενίσχυσης του επιχειρηματικού περιβάλλοντος που θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν περαιτέρω δυνατότητες συνεργασίας, μέσω μιας ολοκληρωμένης προσέγγισης.

Ειδικός Στόχος 1.1: Ανταγωνιστικές περιοχές: Τόνωση της επιχειρηματικής απόδοσης και εξωστρέφειας μέσω διακρατικών διασυνδέσεων, συμπλεγμάτων και δικτύων. Στόχος είναι η παροχή ευκαιριών στήριξης προκειμένου να βελτιωθεί το επιχειρηματικό περιβάλλον στην περιοχή συνεργασίας του προγράμματος, μέσω μιας διακρατικής προσέγγισης με την εμπλοκή νέων τύπων επιχειρηματικών μοντέλων, με τη στήριξη / ανταλλαγή ιδεών και την ενθάρρυνση της καινοτομίας. Στοχεύει επίσης στην ενίσχυση ικανοτήτων στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις για μεταφορά τεχνολογίας ώστε να βελτιώσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Τέλος, ο συγκεκριμένος ειδικός στόχος θα ενισχύσει την επιχειρηματική δραστηριότητα μέσω συμπλεγμάτων/ συστάδων.

Ειδικός Στόχος 1.2: Καινοτόμες περιοχές: Βελτίωση σε διακρατικό επίπεδο της ικανότητας για καινοτομία του επιχειρηματικού τομέα. Ο ειδικός αυτός στόχος σκοπό έχει την παροχή επαρκούς στήριξης προς τις ΜμΕ ώστε να βελτιώσουν την ικανότητα προσαρμογής τους στις μεταβαλλόμενες κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές συνθήκες, με την υποστήριξη/διευκόλυνση καινοτόμων μοντέλων επιχειρήσεων.

Ειδικός Στόχος 1.3: Περιοχές με γνώση: Επιχειρηματική μάθηση και μεταφορά γνώσεων για βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ΜμΕ. Σκοπός του στόχου αυτού είναι η στήριξη της επιχειρηματικής μάθησης και η βελτίωση των επιχειρηματικών δεξιοτήτων των ΜμΕ και της ανταγωνιστικότητάς τους μέσω της εκπαίδευσης, κατάρτισης και καθοδήγησης, ώστε οι ΜμΕ να αποκτήσουν τις απαραίτητες δεξιότητες/εργαλεία για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητάς τους, να αναπτυχθούν προς άλλες αγορές και να εισαγάγουν την καινοτομία σε όλες τις φάσεις του επιχειρηματικού τους κύκλου. Απώτερος στόχος είναι οι ΜμΕ να προσαρμόσουν τις ικανότητές τους και να προετοιμάσουν τις νέες γενεές για τις ανάγκες της αγοράς εργασίας.

Αξονας Προτεραιότητας 2: Περιβάλλον: Στοχεύει σε μια ολοκληρωμένη, ολιστική προσέγγιση για τη βελτίωση του περιβάλλοντος, την ενίσχυση της βιώσιμης ανάπτυξης και τη δημιουργία αειφόρου ανάπτυξης και απασχόλησης.

Ειδικός Στόχος 2.1: Βιοποικιλότητα: Προώθηση της οικολογικής συνοχής και της διακρατικής ολοκλήρωσης των οικοσυστημάτων. Ο ειδικός αυτός στόχος αποσκοπεί στη διατήρηση και προώθηση της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς και στην ενίσχυση των δυνατοτήτων των αρμόδιων φορέων για ανάπτυξη οικοσυστημικής προσέγγισης που να προωθεί την αποδοτική χρήση και αξιοποίηση των φυσικών πόρων και της πολιτιστικής κληρονομιάς. Εμφαση θα δοθεί σε πολιτικές και στρατηγικές καθώς και στη διαχείριση και τον συντονισμό για τη μείωση της πίεσης που ασκείται στο περιβάλλον σε περιοχές φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς που επηρεάζονται είτε από τοπικούς παράγοντες είτε από τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής.

Ειδικός Στόχος 2.2.: Βιώσιμες περιοχές: Προώθηση της διακρατικής συνεργασίας για την αποδοτικότερη χρήση των πόρων και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή. Ο ειδικός αυτός στόχος αποσκοπεί στην προώθηση της μεταφοράς τεχνολογίας και δοκιμαστικών εφαρμογών για την αποδοτικότερη χρήση των πόρων (νερού, αποβλήτων, εδάφους, αέρα και ενέργειας) και την ανθεκτικότητα στην κλιματική αλλαγή.

Ειδικός Στόχος 2.3.: Ανάπτυξη θεσμικού περιβαλλοντικού πλαισίου: Βελτίωση των ικανοτήτων της διακυβέρνησης σε διακρατικό επίπεδο. Ο ειδικός αυτός στόχος αποσκοπεί στην ενίσχυση των ικανοτήτων των δημοσίων αρχών και άλλων εμπλεκομένων φορέων, προκειμένου να βελτιωθεί η εφαρμογή της σχετικής περιβαλλοντικής νομοθεσίας και να ενισχυθεί η περιβαλλοντική παρακολούθηση και διακυβέρνηση.

Σύμφωνα με τα δημοσιευμένα στοιχεία, η πρώτη πρόσκληση αφορά όλες τις προτεραιότητες και ειδικούς στόχους του προγράμματος. Οι στόχοι των έργων και των προτεινόμενων δράσεων πρέπει να είναι ξεκάθαροι και να συνάδουν με τις προτεραιότητες του προγράμματος. Επίσης πρέπει να έχουν επίδραση σε όλη την περιοχή που καλύπτεται από το πρόγραμμα. Τα έργα θα πρέπει να ολοκληρώνονται μέσα σε μια χρονική περίοδο 24 μηνών μετά την υπογραφή της σύμβασης μεταξύ της διαχειριστικής αρχής και του επικεφαλής εταίρου.

Προθεσμία υποβολής

Η υποβολή των προτάσεων αναμένεται να ξεκινήσει στις 15 Δεκεμβρίου 2015 και να διαρκέσει ώς τις 15 Απριλίου 2016.

.Δικαιούχοι ενίσχυσης

Δικαιούχοι του προγράμματος είναι: (α) δημόσιοι φορείς (εθνικές, περιφερειακές ή τοπικές αρχές), (β) οργανισμοί δημοσίου δικαίου (όπως ορίζονται από την Κοινοτική Οδηγία 2014/24/ΕΚ), (γ) μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο και (δ) διεθνείς οργανισμοί που ενεργούν σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία κάθε χώρας που συμμετέχει στο πρόγραμμα, εφόσον πληρούν τα κριτήρια που προβλέπονται για τους μη κερδοσκοπικούς φορείς που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο. Επισημαίνεται ότι οι οργανισμοί δημοσίου δικαίου –κατηγορία (β)– και οι ιδιωτικοί μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί –κατηγορία (γ)– πρέπει να λειτουργούν για 24 μήνες ώστε να μπορούν να υποβάλουν προτάσεις ως «επικεφαλής εταίροι» ή 12 μήνες για να μπορούν να συμμετέχουν σε έργα ως «εταίροι», πριν από την επίσημη έναρξη της 1ης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων.

Προϋπολογισμός προτάσεων.Ο προϋπολογισμός της πρώτης πρόσκλησης ανέρχεται συνολικά στα 20,1 εκατ., και εφαρμόζεται ένα ποσοστό συγχρηματοδότησης 85% για όλη την επιλέξιμη περιοχή του προγράμματος (εκτός από τις δαπάνες τεχνικής βοήθειας). Οι προϋπολογισμοί των προτάσεων θα πρέπει να κυμαίνονται από 500.0000 έως 1.000.000 ευρώ για προτάσεις στο πλαίσιο του 1ου Αξονα Προτεραιότητας και 500.000 έως 1.500.000 ευρώ για προτάσεις στο πλαίσιο του 2ου Αξονα Προτεραιότητας. Επιλέξιμες συμπράξεις. Τα επιλεγόμενα έργα θα πρέπει να περιλαμβάνουν δικαιούχους από τουλάχιστον τρεις συμμετέχουσες χώρες εκ των οποίων τουλάχιστον ο ένας θα πρέπει να προέρχεται από κράτος-μέλος της Ε.Ε. Η σύμπραξη θα πρέπει να περιλαμβάνει τουλάχιστον τρεις εταίρους και δεν πρέπει να ξεπερνάει τους οκτώ εταίρους, συμπεριλαμβανομένου του επικεφαλής εταίρου. Ολοι οι εταίροι θα πρέπει να έχουν ξεκάθαρους ρόλους για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση των δράσεων του έργου. Επισημαίνεται ότι στο εταιρικό σχήμα δεν θα πρέπει να συμμετέχουν αποκλειστικά μη κερδοσκοπικοί οργανισμοί που διέπονται από το ιδιωτικό δίκαιο. Τέλος, κάθε εταίρος δεν μπορεί να συμμετέχει ως επικεφαλής ενός εταιρικού σχήματος σε περισσότερες από δύο προτάσεις.