του Αλέξη Κομσέλη |
Όπως όλα τα πράγματα στην χώρα μας, έτσι και η επιχειρηματικότητα εισέρχεται στην τριτοβάθμια εκπαίδευση με καθυστέρηση σε σχέση με άλλες χώρες.
Τα κέντρα επιχειρηματικότητας, αλλά και οι εξειδικευμένες σπουδές, είναι ήδη εδώ και δεκαετίες στην καθημερινότητα πολλών φοιτητών στο εξωτερικό. Ευτύχημα είναι ότι κατά τα τελευταία χρόνια βλέπουμε και στην Ελλάδα μια αντίστοιχη συστηματική και συνολική προσπάθεια. Μένει βέβαια ακόμα να γίνει πλήρως αποδεκτός ο ρόλος της επιχειρηματικότητας ως επιλογή καριέρας από τους φοιτητές, αλλά και ως προσφερόμενη υπηρεσία από τα τριτοβάθμια εκπαιδευτικά ιδρύματα.
Στο θέμα της εκπαίδευσης είναι ξεκάθαρο ότι η επιχειρηματικότητα χρειάζεται να επεκταθεί τόσο κάθετα όσο και οριζόντια στα προγράμματα σπουδών. Κάθετα σημαίνει ότι, ανάλογα με την Σχολή, είναι πιθανώς απαραίτητο να δημιουργηθούν εξειδικευμένα προγράμματα σπουδών με αντικείμενο την επιχειρηματικότητα. Τα προγράμματα αυτά δίνουν την ευκαιρία στους φοιτητές να αποκτήσουν συγκεκριμένες δεξιότητες και γνώσεις που συμπληρώνουν οποιαδήποτε άλλη κατάρτιση. Με αυτόν τον τρόπο η επιχειρηματική δράση γίνεται πιο εύκολη και έχει μικρότερο ρίσκο.
Τέτοια εξειδικευμένα προγράμματα είναι κατά κύριο λόγο μεταπτυχιακά, μιας και απευθύνονται σε ένα εύρος φοιτητών με διαφορετικές ακαδημαϊκές αφετηρίες. Κοινό σημείο δεν είναι το γνωστικό αντικείμενο, αλλά το ενδιαφέρον για το επιχειρείν. Στο MSc in Entrepreneurship του ALBA Graduate Business School at The American College of Greece για παράδειγμα, συναντάμε φοιτητές με σπουδές σε πληροφορική, σχέδιο μόδας και βιοχημεία. Οι φοιτητές αυτοί συνεργάζονται σε ομάδες, αναπτύσσουν επιχειρηματικές ιδέες, βιώνουν την επιχειρηματικότητα στο πεδίο και αποκτούν τις απαραίτητες γνώσεις. Η διαφορετικότητα αυτή δημιουργεί ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον πλαίσιο εκπαίδευσης που, εκτός από την γνώση του προγράμματος σπουδών, περιλαμβάνει και συνεργασία με συμφοιτητές διαφορετικού αντικειμένου.
Παράλληλα όμως, είναι σημαντικό η επιχειρηματικότητα να αναπτύσσεται και οριζόντια στα προγράμματα σπουδών. Να υπάρχουν δηλαδή ευκαιρίες για όλους τους φοιτητές ενός Πανεπιστημίου να γνωρίσουν και να μάθουν για την επιχειρηματικότητα. Η επιχειρηματική γνώση άλλωστε είναι ένα πολυσυλλεκτικό πεδίο που δρα ως καταλύτης πάνω σε πρότερη γνώση ή εμπειρία, μετατρέποντας την από εργαλείο καριέρας και απασχόλησης σε δυναμική επιχειρηματική δραστηριοποίηση.
Οι ευκαιρίες αυτές δίνονται μέσα από μαθήματα επιλογής συνήθως, αν και βλέπουμε ότι τα σημαντικότερα business schools έχουν ως κύριο μάθημα (capstone course) κάποιο που να σχετίζεται με την επιχειρηματικότητα. Αυτό συμβαίνει επειδή η κατανόηση της επιχειρηματικότητας δεν πρέπει να είναι προνόμιο μόνον όσων επιχειρούν, αλλά είναι στην πράξη και μια από τις σημαντικότερες δεξιότητες των στελεχών. Μέσα από μαθήματα Δημιουργικότητας, Καινοτομίας και Επιχειρηματικού Πλάνου, οι φοιτητές βλέπουν έναν διαφορετικό τρόπο δημιουργίας αξίας και λήψης αποφάσεων.
Εκτός από τα μαθήματα για την επιχειρηματικότητα, τα Πανεπιστήμια δημιουργούν νέες δομές για να παρέχουν και μια σειρά από υπηρεσίες που καλύπτουν ανάγκες τόσο των μελών τους όσο και της ευρύτερης κοινωνίας. Είναι σημαντικό φοιτητές και απόφοιτοι να έχουν ένα σημείο αναφοράς που μπορεί να ανταποκριθεί σε οποιαδήποτε επιχειρηματική ανησυχία. Στο κέντρο επιχειρηματικότητας του ALBA, το AHEAD – ALBA Hub for Entrepreneurship and Development, από το 2009 βρίσκουν υποστήριξη φοιτητές και απόφοιτοι. Η υποστήριξη αυτή συνήθως εστιάζει στην ενημέρωση, την δικτύωση και την καθοδήγηση. Μπορεί βέβαια να φτάσει και μέχρι την δημιουργία ειδικού εκκολαπτηρίου επιχειρήσεων (incubator) για την ολοκληρωμένη υποβοήθηση της επιχειρηματικής εκκίνησης.
Ταυτόχρονα, κάθε Πανεπιστήμιο οφείλει να ανοίγει την γνώση στην ευρύτερη κοινωνία μέσα από προγράμματα που υποστηρίζουν την επιχειρηματικότητα, όπως τοVentureGarden που υλοποιείται από το ALBA στην Αθήνα, το Anatolia School of Business στην Θεσσαλονίκη και με την υποστήριξη της Ελληνικής Πρωτοβουλίας (The Hellenic Initiative). Ένας άλλος επίσης σημαντικός ρόλος των Πανεπιστημίων είναι η διάχυση της γνώσης που απορρέει από την ακαδημαϊκή έρευνα με τρόπο που να βοηθά την κατανόηση της από την κοινωνία.
Τέλος, είναι πολύ σημαντικό τα Πανεπιστήμια να αναδεικνύουν τα σωστά παραδείγματα επιχειρηματιών. Σημαντικό στοιχείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας είναι η καλλιέργεια ήθους στην επιχειρηματικότητα, πράγμα που είναι εφικτό μόνο με την επιλογή των σωστών προτύπων. Σε αυτό το πλαίσιο είναι χρήσιμο να τονίσουμε και την ανάγκη τα πρότυπα αυτά να εμπεριέχουν όλες τις πτυχές της επιχειρηματικότητας, από την επιτυχία μέχρι την αποτυχία και από την χαρά μέχρι την στεναχώρια. Σκοπός δεν μπορεί να είναι άλλος από το να γνωρίσουν φοιτητές και ενδιαφερόμενοι την επιχειρηματικότητα από κάθε πλευρά.
Το Σάββατο 5 Μαρτίου θα έχουμε την ευκαιρία να δείξουμε τον τρόπο με τον οποίο εντάσσεται η επιχειρηματικότητα στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση στο Be A Student For A Day του ALBA. Από το πρωί μέχρι το μεσημέρι, οι συμμετέχοντες θα παρακολουθήσουν μαθήματα, θα συμμετάσχουν σε εργαστήρια και θα ανταλλάξουν απόψεις για την επιχειρηματικότητα του μέλλοντος. Δεν υπάρχει φυσικά κόστος συμμετοχής παρά μόνο η διάθεση για μια εξαιρετική εμπειρία γνώσης!
epixeiro.gr
